Có một thuở xa xưa lắm, thế gian chưa có trăng và sao. Khi mặt trời vừa ẩn mình đàng sau rặng núi thì lập tức màn đêm đặc quánh như mực đã phủ chụp xuống từ đầu này đến đầu kia của chân trời. Người và thú đều vội vã tìm nơi trú ẩn. Thú vật thì lủi vào các hang động hay những cái hố đào sâu dưới đất. Người thì khép kín, chốt cho thật chặt những cánh cửa, ngồi yên trong nhà với ánh đèn dầu leo lét. Không một sinh vật nào dám bước ra trong bóng tối dầy đặc âm u cua ban đêm.
Vào thuở ấy, có một em bé côi cút sống ở ven rừng, cạnh một ngôi làng nhỏ. Cô bé không biết mình từ đâu đến. Từ ngày biết suy nghĩ, cô bé đã thấy mình sống giữa muôn loài cầm thú. Sáng ra, cô bé men theo những con suối nhỏ để bắt cá mà sinh nhai. Chiều về, cô lại thui thủi ngồi trên một cành cây thật cao, dõi mắt nhìn vào trong ngôi làng, nơi những trẻ em cùng lứa tuổi đang đùa giỡn nô nức với nhau. Có những lúc cô bé tủi thân rấm rứt khóc khi thấy cảnh những gia đình ấm cúng, cha mẹ con cái quây quần sum họp bên nhau.
Một hôm, vào lúc trời chạng vạng tối, mặt trời đã khuất một nửa đàng sau rặng núi, và mõi người thì đã rút vào trong nhà khóa chặt cửa, cô bé đánh bạo lẻn vào trong làng. Cô rướn chân nhìn qua cửa sổ vào căn nhà đầu tiên ở bìa làng. Trong nhà, bà mẹ đang thổi cơm, người cha đang đọc sách, và bầy con thì đang vui đùa với nhau. Mùi gạo vừa chín tới và mùi thức ăn thơm lừng, tiếng trẻ nhỏ trong nhà, tiếng bát đũa chạo rạo vọng ra làm lòng cô bé như lâng lâng rộn rã.
Cô bé đang mải mê nhìn ngắm cảnh nhà người ta một cách thèm thuồng thì mặt trời đã hoàn toàn khuất bóng. Cả không gian bỗng nhuộm một màu đen thăm thẳm. Giơ bàn tay lên trước mặt, cô bé không thấy được chính ngón tay mình thì làm sao mà thấy được đường quay trở lại khu rừng.
Vô phương, cô đành nằm lại ngay trước bực thềm ngôi nhà ban nãy, co ro trong đêm đen và cô đơn giữa tiếng cười nói ấm áp vọng ra. Cô chợp mắt đi trong giấc ngủ chập chờn, buồn lo lẫn lộn.
Thế rồi cô bé bỗng giật mình tỉnh ngủ trong tiếng chó sủa dữ dội. Cô bật dậy, chạy thật nhanh về phía cánh rừng. Bầy chó đuổi theo vừa sủa vừa cắn. Khi cô bé ra thoát được đến bìa làng thì quần áo đã rách bươm, đôi chân rướm máu. Cô thấy tủi thân vô hạn vì chợt hiểu ra mình không được thuộc về thế giới của loài người. Cô bật khóc thổn thức…
Đúng lúc ấy, một phụ nữ với khuôn mặt nhân từ, không biết từ đâu đến, dừng lại hỏi han cô bé. Khi rõ sự tình, bà nhỏ nhẹ an ủi và mời cô bé hãy về ở chung với bà trong một căn lều ở mãi phía bên kia khu rừng…
Ngày tháng dần trôi, cô bé đã là cô con gái ngoan của người phụ nữ hiền dịu. Túp lều nhỏ càng thêm đầm ấm an vui khi cô bé lớn lên trở thành một thiếu nữ xinh đẹp với tâm hồn bao dung nhân hậu và hiếu thảo, hai mẹ con cứ quấn quít bên nhau sớm tối. Ngày cô vừa tròn 18 tuổi, bà mẹ đãi con một bữa ăn thật ngon rồi sau đó, khi trời xập tối, bà kéo cô ngồi xuống bên cạnh và ôn tồn nói tất cả sự thật:
“Con ơi, hôm nay là ngày cuối cùng mẹ ở với con. Bữa cơm này xem như để mẹ vĩnh biệt con mà từ giã cõi trần. Mẹ mừng là con đã khôn lớn và nên người… Thật ra, mẹ chính là một thiên thần đã nghe thấy tiếng con khóc ai oán vọng lên đến cõi trời cao. Mẹ không đành tâm bỏ qua, nhưng đã quyết định hóa thân làm người để đến với con. Nhưng khi đã chọn kiếp người thì có sống phải có chết. Ngày hôm nay đã đến lúc mẹ phải ra đi…”
Cô gái khóc thút thít: “Mẹ ơi, mẹ ra đi thì con lại cô đơn như thuở nào, mà thật ra còn cô đơn hơn ngày xưa, vì những năm tháng gần gũi bên mẹ, con đã được mẹ bảo bọc cho con lớn khôn. Nay mất mẹ rồi, con có còn gì nữa đâu !”
Bà mẹ thiên thần dỗ dành: “Mẹ biết, bởi vậy mẹ sẽ tặng cho con một món quà đặc biệt. Mỗi giọt nước mắt của con người trên thế gian này sẽ cô đọng lại thành một viên ngọc gắn lên bầu trời. Những giọt nước mắt vui sẽ có màu xanh, còn những giọt nước mắt buồn sẽ mang màu đỏ…”
Thế là trên nền trời đen như mực vụt hiện ra những vì sao lấp lánh màu xanh và màu đỏ, quyện với nhau thành những giải ngân hà. Bà mẹ lại bảo con: “Con thấy đó, buồn và vui là những ân sủng tự nhiên mà Thượng Đế ban cho con người, như hơi thở, như nhịp đập trái tim, như giòng máu chảy trong huyết quản. Không có nỗi buồn thì loài người sẽ không quý trọng niềm vui. Không có những giây phút đau đớn tột cùng thì loài người sẽ không tài nào hiểu được ý nghĩa của hạnh phúc. Không có bóng đêm thì loài người sẽ chẳng biết giá trị của ánh sáng mặt trời…”
Cô con gái ngước nhìn bầu trời đêm lấm tấm những vì sao sáng và chợt thấy tâm hồn bình yên. Qua những vì sao lấp lánh, cô hiểu thấu tâm hồn của triệu triệu sinh linh con người. Cảm giác cô đơn và tủi thân giờ đây nhường chỗ cho tâm trạng man mác hòa nhập với nhân loại bao la. Nhưng rồi, cô chợt thốt lên: “Nhưng mẹ ơi, con đã có cả thế gian, nhưng con vẫn thiếu vắng mẹ !”
Bà mẹ thiên thần nhẹ vuốt mái tóc con gái và nói với giọng trìu mến: “Mẹ hiểu, bởi đó mẹ sẽ còn để lại cho con thêm một kỷ niệm riêng của hai mẹ con mình. Con nhớ không, tấm gương mẹ và con vẫn hằng soi chung, mẹ sẽ treo lên bầu trời. Nó sẽ soi sáng cho con vào mỗi đêm để bóng tối không còn bao vây và đe dọa được con. Mỗi lần con thấy nhớ mẹ, con hãy soi mình trong gương để nhìn thấy hình bóng mẹ vẫn còn mãi bên con trong cuộc đời…”
Vừa dứt lời, người mẹ thiên thần đã biến mất cùng lúc với một vầng trăng phúc hậu hiện ra, rót xuống trần gian luồng ánh sáng huyền ảo và ngọt ngào như giòng sữa mẹ hiền.
Một thời gian sau, cô gái lập gia đình với một chàng trai tuấn tú trong làng. Họ có với nhau một đàn con kháu khỉnh. Căn lều nhỏ xưa kia của bà mẹ thiên thần giờ đây thường xuyên trở thành nơi tụ hội của dân làng. Vào những đêm trăng rằm, trẻ em đùa vui với nhau dưới ánh trăng vằng vặc trong khi người lớn thì hàn huyên thân tình bên những tách trà thơm nóng.
Dân làng đồn với nhau rằng: cô bé thuở nào ở ven rừng, thực ra là một nàng tiên giáng thế, có lẽ vì họ thấy dáng cô thướt tha, tính tình cô thùy mị, bao dung và phúc hậu.
Họ lại kháo với nhau là chính cô tiên ấy đã gắn trăng sao lên bầu trời để xua đi bóng đêm khi chiều về. Mỗi lần những lời đồn đại ấy đến tai nàng thì nàng chỉ ngẩng lên mỉm cười với vầng trăng phảng phất hình bóng bà mẹ thiên thần yêu dấu…
Rồi đến một ngày, nàng trở thành một bà cụ, đã già lắm, sắp phải từ giã cõi trần, bà lại kể cho con cháu ý nghĩa của vầng trăng và những vì sao. Họ lớn lên, sống vui tươi lạc quan. Cho đến khi già yếu sắp lìa đời, họ lại giảng giải cho con cháu họ.
Cứ thế, câu truyện ngày xưa đã trở nên một thần thoại. Ngay những người trong dòng họ của bà cụ phúc hậu ấy cũng chẳng còn ai tin, chỉ nghĩ đấy là chuyện hoang đường để dỗ giấc ngủ cho trẻ thơ mà thôi.
Thế nhưng, đó đây trên thế gian, vào những đêm tịch mịch và huyền hoặc, người ta vẫn thỉnh thoảng ngước nhìn bầu trời ngập tràn ánh trăng hay lấp lành những ngôi sao, họ lại hiểu thấu tấm lòng của nhân loại, tâm linh như hòa quyện với mỗi niềm vui nỗi buồn, rạo rực hay thổn thức đang diễn ra đây đó trong khắp cõi chúng sinh…
Từ INTERNET,
NGUYỄN ĐÌNH THẮNG, 3.4.2000
